Diana Markosian - 1915

24 Nisan-22 Mayıs 2016, Depo, İstanbul

Küratörler: Refik Akyüz, Serdar Darendeliler

​

Ermeni Amerikalı genç fotoğrafçı Diana Markosian’ın '1915' projesi, soykırımdan kaçarak Ermenistan’a sığınan ve 2015'te hâlâ hayatta olan Movses, Yepraksia ve Mariam’ın uzun yaşamlarının sonunda, terk etmek zorunda kaldıkları memleketleriyle yeni bağlar kurmalarını sağlayan bir fotoğraf ve video serisi. Sovyetler Birliği’nin son döneminde Moskova’da doğan ve küçük yaşlarda annesi ve küçük kardeşiyle ABD’ye göçen Markosian, üçü de Osmanlı İmparatorluğu’nun farklı yerlerinde doğmuş ve şu an yüz yaşının üzerinde olan soykırım kurbanlarını buluyor, eski memleketleriyle ilgili son hatıralarını soruyor. Onların kayıp vatanlarına yaptığı yolculuklarda, kiliselerini bulup yıkıntılarına portrelerini bırakması ya da mezarlarına konulmak üzere bir avuç toprak getirmesi gibi dileklerini yerine getirmeye çalışıyor. Fotoğraf ve videolar aracığıyla deneyimleri yeniden canlandırmayı amaçlayan Markosian, kurbanların köylerininin bugünkü halini gösteren fotoğraflar çekip bunları büyük boyutlu bastırarak Movses, Yepraksia ve Mariam’ı bu panoların önünde fotoğraflıyor ve bu yolla anılarını tazelemelerine aracı oluyor.

'1915', Markosian’ın hem Movses, Yepraksia ve Mariam’ın Ermenistan’daki bugünkü yaşantılarına dair bir kesidin hem de köylerine yaptığı yolculuk sırasında onların anlattıklarının ışığında bulduklarının bir dokümantasyonunu sunuyor. Telgraflar, eski aile albümü fotoğrafları, aile ağacı çizimleri ya da haritalar gibi belgeler ve sergiyi gezenlere kahramanların bugün yaşadıkları ortamların atmosferini hissettirecek objelerle de desteklenen '1915', bu üç kahramanın 100 yıl önce kaçmak zorunda kaldığı memleketlerine duydukları özlemin, korumaya çalıştıkları bağların, sahip olduklarının ve kaybettiklerinin öznel bir kaydı.